لوله پلی اتیلن آبیاری قطره ای

لوله پلی اتیلن آبیاری قطره‌ای کارآمدترین سیستم تحویل آب و مواد مغذی برای رشد محصولات زراعی و کشاورزی است. در این روش آبیاری، آب و مواد مغذی به طور مناسب در زمان مناسب به ریشه گیاه به مقدار مناسب تحویل داده می‌شود، بنابراین هر گیاه دقیقا به آنچه نیاز دارد، برای رشد بهینه دست می‌یابد. به لطف آبیاری قطره‌ای و استفاده از لوله های پلی اتیلن آبیاری قطره ای کشاورزان می‌توانند ضمن صرفه جویی در مصرف آب و همچنین کود، انرژی و حتی محصولات محافظت از محصول عملکرد بیشتری کسب کنند. طبق آمارهای رسمی بیشترین میزان اتلاف آب در صنعت کشاورزی به میزان ۹۰ درصد که تنها ۳۰ تا ۴۰ درصد از آن بازدهی دارد، است. بیشترین میزان اتلاف آب در صنعت و کشاورزی است که کشاورزی سنتی، تغییر اقلیم، مدیریت نادرست منابع آبی و … از مهمترین دلایل اتلاف منابع آبی در این بخش است. به طور متوسط کشور ما در حدود ۳۵ درصد در زمینه استفاده از منابع آبی در زمینه کشاورزی، کشورهای توسعه یافته ۶۵ درصد و کشورهای در حال توسعه ۴۵ درصد بهره وری دارد. در حالی که اتلاف آب در کشور ما ۲۸ تا ۳۰ درصد گزارش شده اما در کشورهای توسعه یافته تنها ۹ تا ۱۲ درصد اتلاف آب دارند که با کمک فناوری پیشرفته و استفاده از تجهیزات و وسایل پیشرفته روز به روز در زمینه بهبود صرفه جویی در مصرف آب تلاش می‌کنند. بحران آبی ایران بیشتر به دلیل اتلاف منابع آبی در کشاورزی است. در باغچه‌های خانگی هم اگر از همین روش سنتی استفاده شود با اتلاف بیشتری از منابع آبی مواجه خواهیم بود. بهترین راهکار برای جلوگیری از اتلاف منابع آبی در کشاورزی و باغچه‌های خانگی استفاده از لوله و اتصالات آبیاری قطره‌ای با متریال پلی اتیلن  در باغچه‌های خانگی است.

چرا کشاورزان آبیاری قطره ای را ترجیح می‌دهند؟

دلیل آن ساده است. آبیاری قطره ای نه تنها بازگشت سرمایه بیشتری را در مقایسه با سایر روش‌های آبیاری ایجاد می کند، بلکه به کشاورزان روشی کارآمد و ساده برای اداره مزارع خود می‌دهد.

• بازدهی با کیفیت بالاتر.
• صرفه جویی در مصرف آب: بدون تبخیر، بدون اتلاف، بدون ضایعات.
• ۱۰۰٪ با کاربری اراضی – آبیاری قطره‌ای از هر نوع توپوگرافی و نوع خاک به طور یکنواخت آبیاری می‌کند.
• صرفه جویی در مصرف انرژی: آبیاری قطره‌ای با فشار کم کار می‌کند.
• استفاده موثر از کود و محافظت از محصولات زراعی، بدون شستشو.
• وابستگی کمتری به آب و هوا، ثبات بیشتر و خطرات کمتری دارد.

از جمله تجهیزات استفاده شده برای آبیاری قطره‌ای در باغچه‌های خانگی استفاده از لوله پلی اتیلن آبیاری قطره‌ای یا لوله پلی اتیلن است که از طریق آن آب و مواد مغذی در سراسر زمین با واحدهای کوچکتر معروف به قطره چکان تحویل داده می‌شوند. هر قطره چکان قطره‌هایی را که حاوی آب و کود هستند، را ساطع می‌کند و در نتیجه آب و مواد مغذی به صورت یکنواخت مستقیما به قسمت ریشه گیاهان، در کل یک مزرعه و باغچه خانگی منتقل می‌شود. این لوله‌های آبیاری از جنس پلی اتیلن هستند. لوله‌های پلی اتیلن در برابر خوردگی گالوانیکی، پوسیدگی، سایش و ضربه، زمین لرزه و رانش، اشعه فرابنفش خورشید بسیار مقاوم هستند. آنها همچنین دارای وزنی سبک، منعطف، قابلیت اتصال محکم بدون نشتی، خصوصیات هیدرولیکی و هزینه پایین تعمیر و نگهداری هستند. از مهمترین خصوصیات لوله پلی اتیلن آبیاری قطره‌ای برای آبیاری قطره‌ای در باغچه‌های خانگی و زمین‌های کشاورزی، تعبیه شدن قطره چکان در داخل آنها است.

چرا گیاهان آبیاری قطره‌ای را ترجیح می‌دهند؟

درست مانند مردم، گیاهان دوست دارند که آب و مواد مغذی خود را به روشی متعادل به دست آورند. هیچ کس نمی‌خواهد در یک روز ارزش یک ماه غذا بخورد و همین کار را برای گیاهان انجام می‌دهد. به همین دلیل است که آبیاری قطره‌ای، آب و مواد مغذی را به طور مکرر و در دوزهای کوچک می‌رساند و از شرایط بهینه در رشد استفاده می‌کند که به رسیدن به تولید بالاترین بازده ممکن کمک می‌کند.

به دلایل زیر گیاهان با آبیاری قطره‌ای و با استفاده از لوله پلی اتیلن بارور‌تر هستند:

• در دسترس بودن زیاد آب و مواد مغذی
• دوز آب و مواد مغذی متناسب با نیازهای گیاهان
• بدون اشباع و هوادهی خوب خاک
• از شوری زیاد ناشی از استفاده بیش از حد از کود جلوگیری می‌کند
• عدم خیس شدن شاخ و برگ که منجر به بیماری‌های قارچی شود.

یکی دیگر از از تجهیزات استفاده شده برای آبیاری قطره‌ای در باغچه‌های خانگی و زمین‌های کشاورزی نوار تیپ است. نوار تیپ لوله‌های درازی از جنس پلی اتیلن هستند که با کمک درزها و شکاف‌هایی که دارند، آب و مواد مغذی را به صورت قطره‌ای و کاملا هدفمند به پای ریشه‌های گیاهان می‌رسانند تا در مصرف آب به اندازه مناسبی صرفه جویی شود. نوار تیپ دو نوع است، درز دار و پلاک دار است. در نوع درز دار مانند لوله آبیاری قطره‌ای،  قطره چکان به کار رفته است اما در نوع پلاک دار قطره چکان وجود ندارد، به جای آن زیپ‌هایی در سراسر لوله تعبیه شده است تا با جریان آب شکسته شوند و آب و مواد غذایی را به شکل قطره‌ای به ریشه گیاهان برسانند. به این نوع نوار تیپ پلاک دار به اصطلاح درز از بغل می‌گویند و به نوع دیگری که روزنه‌ها در روی آنها قرار دارند، به اصطلاح درز از وسط می‌گویند.

چرا دنیا به آبیاری قطره‌ای احتیاج دارد؟

تا سال ۲۰۵۰، ۱۰ میلیارد نفر در سیاره ما زندگی می‌کنند و ۲۰٪ زمین قابل کشت در هر فرد برای رشد کالری کافی که شامل افزایش کمبود آب است و مشخص خواهد شد که چرا ما به راهی برای افزایش بهره وری کشاورزی و بهره وری منابع نیاز داریم. این جایی است که آبیاری قطره‌ای  در آن جای می‌گیرد، اقتصاد کشاورزی جهانی را تغییر می‌دهد و به کشاورزان اجازه می‌دهد کالری بیشتری در هر هکتار و متر مکعب آب تولید کنند.

• تاثیر خشکسالی و تغییرات آب و هوایی را بر تولید مواد غذایی کاهش دهید
• از آلودگی آب‌های زیرزمینی و رودخانه های ناشی از شستشوی کود جلوگیری کنید
• حمایت از جوامع روستایی، کاهش فقر و کاهش مهاجرت به شهرها

از دیگر تجهیزات مهم مورد استفاده در آبیاری قطره‌ای  باغچه‌های خانگی و زمین‌های کشاورزی می‌توان به آبپاشهای مخفی شونده هانتر اشاره کرد. این آبپاش‌ها همانطور که از نام آنها آشنا است، در زمین مخفی می‌شوند و زیبایی خاصی به فضای سبز و باغچه‌های خانگی می‌بخشند. آنها از پیش تنظیم شده‌اند تا در زمان درست و انتخاب شده از زیر زمین بالا بیایند و طبق یک برنامه از پیش تنظیم شده حجم آب مشخصی را آبپاشی کنند. یکی از مهمترین مزیت‌های استفاده از این آبپاش‌ها این است که آنها در برابر آسیب خارجی، آسیب پذیری کمتری دارند. از آنجایی که آنها در زیر زمین مخفی هستند، در صورت برخورد یک توپ فوتبال، قدم‌ها و لگدهای انسان‌ها و هجوم حیوانات و حشرات در امان می‌مانند. این مسئله باعث افزایش طول عمر این تجهیزات و صرفه جویی در هزینه‌ها می‌شود. آبپاشهای مخفی شونده هانتر در درون محفظه‌هایی از جنس لوله پلیکا قرار می‌گیرند که این مسئله خاصیت و مزیت استفاده از آنها را دو چندان می‌کند. لوله پلیکا دارای مزایای زیادی از جمله عدم تاثیر بر روی رنگ و مزه آب، فاقد رسوب و پوسیدگی، سهولت در نصب و اجرا، دوام بالا و مقاوم در برابر اسیدها و انتقال حرارت ناچیز است. همچنین لوله پلیکا می‌تواند آبپاشهای مخفی شونده هانتر را در درون خود محکم و ایمن نگه دارد و باعث شود تا طول عمر آنها بیشتر شود.

آبیاری قطره‌ای چه تاثیری بر حفظ منابع آبی می‌گذارد؟

آبیاری قطره‌ای با بهره وری در مصرف آب ۹۵ تا ۱۰۰ درصدی، کارآمدترین روش آبیاری شناخته شده است. این در مقایسه با سیستم‌های آبیاری سنتی که دارای ۸۰-۸۵٪ کارآیی مصرف آب یا سیل و رودخانه هستند ۶۰-۷۰٪ کارآمد است. کارایی سیستم بر عملکرد محصول و در نهایت به عملکرد و سودآوری کشاورز مربوط می‌شود. هر محصول و گیاهی با استفاده از آبیاری قطره‌ای قابل رشد است. از محصولات زراعی مانند سویا، ذرت یا نیشکر گرفته تا سبزیجات و محصولات درختی. یا در خاک رشد می‌کنند و یا در یک محیط بدون خاک قرار می‌گیرند. در یک میدان مسطح یا زمین شیب دار – آبیاری قطره‌ای متناسب با تمام توپوگرافی‌ها است. تنها تصمیم گیری بر اساس شرایط محصول و مزرعه، انتخاب پیکربندی قطره‌ای مناسب است. کشاورزان به دنبال سرمایه گذاری در سیستم آبیاری قطره‌ای باید بازگشت سرمایه گذاری را در مقابل روش‌های آبیاری جایگزین محاسبه کنند. از آنجا که آبیاری قطره‌ای باعث افزایش قابل توجهی در عملکرد محصول هنگام صرفه جویی در ورودی ها (آب ، کود ، انرژی و نیروی کار) می‌شود، می‌تواند در یک بازه زمانی نسبتا کوتاه هزینه سرمایه گذاری را برگرداند و سود بیشتری به کشاورزان برساند.

از لوله پلی اتیلن ۱۶ میلیمتر هم به عنوان یک لوله آبیاری قطره‌ای استفاده می‌شود که از جنس پلی اتیلن هستند. این لوله‌ها دارای مزیت‌های متفاوتی نسبت به دیگر لوله‌های انتقال آب در فرایند آبیاری قطره‌ای است. لوله پلی اتیلن ۱۶ میلیمتر در دو نوع معمولی و دریپر دار مورد استفاده قرار می‌گیرد. از نوع دریپر دار بیشتر برای زمین‌های کشاورزی بزرگ و در مقیاس صنعتی استفاده می‌شود. برای آبیاری قطره‌ای باغچه‌های خانگی از لوله پلی اتیلن ۱۶ میلیمتر معمولی استفاده می‌شود. دریپرها برای تنظیم ساعت آبدهی بر روی لوله‌های آبیاری قطره‌ای استفاده می‌شوند، قطعاتی کوچک که می‌توانند هدفمندی و هوشمندی آبدهی را بیشتر محقق کنند.

لوله پلی‌اتیلن آبیاری قطره‌ای: انتخابی ایده‌آل برای بهره‌وری آب و افزایش عملکرد محصولات

مقدمه

در دنیای کشاورزی مدرن، استفاده بهینه از منابع آب از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. آبیاری قطره‌ای یکی از کارآمدترین روش‌های آبیاری است که مصرف آب را کاهش داده و عملکرد محصولات را افزایش می‌دهد. در این سیستم، لوله‌های پلی‌اتیلن نقش اساسی ایفا می‌کنند. این لوله‌ها با ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد خود، بهترین گزینه برای انتقال آب در آبیاری قطره‌ای محسوب می‌شوند. در این مقاله به بررسی ویژگی‌ها، مزایا، کاربردها و نحوه نصب و نگهداری لوله پلی‌اتیلن آبیاری قطره‌ای می‌پردازیم.

ویژگی‌های لوله پلی‌اتیلن آبیاری قطره‌ای

لوله‌های پلی‌اتیلن که برای آبیاری قطره‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرند، دارای ویژگی‌های خاصی هستند که آن‌ها را به گزینه‌ای برتر تبدیل می‌کند:

1. انعطاف‌پذیری بالا: امکان نصب راحت در زمین‌های ناهموار را فراهم می‌کند.
2. مقاومت در برابر اشعه ماوراءبنفش (UV): این ویژگی باعث افزایش طول عمر لوله در برابر نور خورشید می‌شود.
3. مقاومت شیمیایی: در برابر کودها، سموم و مواد شیمیایی رایج در کشاورزی مقاوم است.
4. مقاومت در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی: برخلاف لوله‌های فلزی، دچار زنگ‌زدگی یا پوسیدگی نمی‌شود.
5. سبک و قابل حمل: وزن کم این لوله‌ها نصب و جابجایی آن‌ها را آسان می‌کند.
6. مقاومت مکانیکی بالا: در برابر فشارهای خارجی و ضربه مقاوم است.

مزایای استفاده از لوله پلی‌اتیلن در آبیاری قطره‌ای

استفاده از لوله‌های پلی‌اتیلن در سیستم آبیاری قطره‌ای مزایای زیادی دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• صرفه‌جویی در مصرف آب: به دلیل رساندن آب مستقیماً به ریشه گیاه، از هدررفت آب جلوگیری می‌شود.
• کاهش هزینه‌های آبیاری: مصرف کمتر آب و انرژی منجر به کاهش هزینه‌های عملیاتی می‌شود.
• افزایش بازدهی محصولات: تأمین رطوبت مورد نیاز گیاهان به صورت مداوم باعث رشد بهتر و افزایش عملکرد می‌شود.
• کاهش رشد علف‌های هرز: چون آب فقط در محل ریشه گیاه توزیع می‌شود، رشد علف‌های هرز کاهش می‌یابد.
• سهولت در نصب و نگهداری: نصب سریع و راحت این لوله‌ها هزینه‌های اجرایی را کاهش می‌دهد.
• کاهش فرسایش خاک: با کنترل دقیق مقدار و محل توزیع آب، فرسایش خاک به حداقل می‌رسد.

کاربردهای لوله پلی‌اتیلن در آبیاری قطره‌ای

لوله‌های پلی‌اتیلن در بخش‌های مختلفی از کشاورزی مورد استفاده قرار می‌گیرند، از جمله:

• باغات میوه: مناسب برای درختان میوه مانند مرکبات، سیب، انار و انگور.
• مزارع سبزیجات و صیفی‌جات: برای گیاهانی مانند گوجه‌فرنگی، خیار، فلفل و بادمجان بسیار کاربردی است.
• گلخانه‌ها: تأمین دقیق و یکنواخت آب برای گیاهان گلخانه‌ای.
• فضای سبز شهری: برای آبیاری پارک‌ها، باغچه‌ها و فضای سبز عمومی استفاده می‌شود.

نحوه نصب لوله پلی‌اتیلن در سیستم آبیاری قطره‌ای

برای نصب صحیح این لوله‌ها باید مراحل زیر را دنبال کرد:

1. طراحی نقشه آبیاری: ابتدا باید نقشه‌ای متناسب با زمین و نیاز گیاهان طراحی شود.
2. انتخاب نوع و قطر مناسب لوله: بر اساس نیاز آبی گیاهان و فشار سیستم، لوله مناسب انتخاب شود.
3. نصب شیرهای کنترل و فیلترها: این قطعات برای تنظیم جریان آب و جلوگیری از ورود ذرات معلق ضروری هستند.
4. اتصال نوارهای آبیاری یا قطره‌چکان‌ها: بسته به نوع محصول، می‌توان از قطره‌چکان‌های داخلی یا خارجی استفاده کرد.
5. آزمایش و تنظیم سیستم: پس از نصب، سیستم باید بررسی شده و هرگونه نشتی برطرف شود.

نگهداری و افزایش طول عمر لوله‌های پلی‌اتیلن

برای افزایش کارایی و دوام این لوله‌ها باید نکات زیر رعایت شود:

• تمیز کردن دوره‌ای فیلترها و قطره‌چکان‌ها: برای جلوگیری از گرفتگی و انسداد مسیرهای آب.
• بررسی نشتی و ترک‌ها: به‌صورت منظم لوله‌ها را بررسی کرده و در صورت نیاز تعمیر کنید.
• محافظت از لوله‌ها در برابر نور مستقیم خورشید: اگرچه لوله‌های پلی‌اتیلن در برابر UV مقاوم هستند، اما بهتر است در صورت امکان آن‌ها را در زیر خاک قرار داد.
• استفاده از مواد ضد رسوب: برای جلوگیری از تشکیل رسوبات و گرفتگی قطره‌چکان‌ها.

جمع‌بندی

لوله پلی‌اتیلن آبیاری قطره‌ای یکی از بهترین گزینه‌ها برای مدیریت بهینه آب در کشاورزی است. این لوله‌ها با ویژگی‌هایی مانند انعطاف‌پذیری بالا، مقاومت در برابر شرایط محیطی و نصب آسان، باعث افزایش بازدهی محصولات و کاهش هزینه‌های آبیاری می‌شوند. با انتخاب صحیح نوع لوله، نصب اصولی و نگهداری مناسب، می‌توان به بهره‌وری حداکثری در سیستم آبیاری قطره‌ای دست یافت. استفاده از این فناوری نه‌تنها موجب صرفه‌جویی در منابع آب می‌شود، بلکه تأثیر مستقیمی بر افزایش کیفیت و کمیت تولیدات کشاورزی دارد.