شیر دروازه‌ای فولادی کلاس ۱۵۰ یک نوع شیر صنعتی است که در سیستم‌های لوله‌کشی و تأسیسات مختلف برای کنترل جریان مایعات یا گازها استفاده می‌شود. این نوع شیرها معمولاً در مواردی که نیاز به باز و بسته کردن سریع جریان در یک لوله‌کشی با فشار بالا است، مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این مقاله به بررسی ویژگی‌ها، کاربردها، اجزا و نکات فنی این شیرها پرداخته می‌شود.

۱٫ مفهوم و تعریف شیر دروازه‌ای فولادی کلاس ۱۵۰

شیر دروازه‌ای فولادی، که به آن شیر گیت یا شیر gate نیز گفته می‌شود، یک نوع شیر است که معمولاً برای باز و بسته کردن جریان در خطوط لوله‌کشی به‌کار می‌رود. این نوع شیرها به‌ویژه برای استفاده در شرایطی که نیاز به جریان‌دهی کامل یا قطع کامل جریان وجود دارد، مناسب هستند.

کلاس ۱۵۰ که به آن اشاره می‌شود، مربوط به فشار عملیاتی است که شیر قادر به تحمل آن می‌باشد. در این حالت، کلاس ۱۵۰ به معنای این است که شیر می‌تواند تحت فشار ۱۵۰ پوند بر اینچ مربع (psi) عمل کند. این شیرها معمولاً برای کاربردهای صنعتی در سیستم‌هایی با فشار متوسط و بالا طراحی می‌شوند.

۲٫ ویژگی‌های شیر دروازه‌ای فولادی کلاس ۱۵۰

• ساختار فولادی: بدنه این نوع شیرها از فولاد ساخته می‌شود که باعث مقاومت بالای آن‌ها در برابر خوردگی، فرسایش و فشار می‌شود.
• ظرفیت فشار: شیر دروازه‌ای فولادی کلاس ۱۵۰ معمولاً برای سیستم‌هایی با فشار متوسط مناسب است. کلاس ۱۵۰ نشان‌دهنده فشار کاری ۱۵۰ psi است.
• عملکرد: این شیرها معمولاً برای باز و بسته کردن کامل جریان مایعات یا گازها در لوله‌کشی‌ها استفاده می‌شوند و اغلب در مواقعی که جریان به‌طور کامل باید قطع شود، کاربرد دارند.
• دسته‌بندی: این شیرها در دسته شیرهای قطع و وصل (on/off) قرار می‌گیرند و معمولاً برای تنظیم جریان یا کنترل دقیق آن مناسب نیستند.

۳٫ اجزای اصلی شیر دروازه‌ای فولادی کلاس ۱۵۰

شیر دروازه‌ای فولادی کلاس ۱۵۰ از چندین بخش اصلی تشکیل شده است که هر یک عملکرد خاصی دارند:

• بدنه (Body): بدنه شیر معمولاً از فولاد ضد زنگ یا سایر آلیاژهای مقاوم در برابر خوردگی ساخته می‌شود.
• دروازه (Gate): دروازه یا دیسک که نقش قطع و وصل جریان را ایفا می‌کند. این دروازه معمولاً به‌طور عمودی حرکت می‌کند تا جریان را باز یا بسته کند.
• سیستم عملگر (Actuator): عملگر می‌تواند به‌صورت دستی یا خودکار باشد. عملگر دستی معمولاً به‌صورت چرخ دنده‌ای است که با چرخاندن آن، دروازه شیر حرکت می‌کند.
• پکینگ (Packing): پکینگ نقش آب‌بندی و جلوگیری از نشت را دارد و معمولاً در قسمت‌های متحرک شیر استفاده می‌شود.
• فلنچ‌ها (Flanges): فلنچ‌ها در انتهای شیر قرار دارند و به لوله‌کشی متصل می‌شوند.

۴٫ کاربردهای شیر دروازه‌ای فولادی کلاس ۱۵۰

شیر دروازه‌ای فولادی کلاس ۱۵۰ معمولاً در صنایع مختلف برای کنترل جریان مایعات یا گازها در سیستم‌های لوله‌کشی به‌کار می‌رود. برخی از کاربردهای اصلی این نوع شیر عبارتند از:

• صنایع نفت و گاز: این شیرها در تأسیسات نفت و گاز برای کنترل جریان مایعات یا گازها در خطوط انتقال و ذخیره‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
• صنعت آب و فاضلاب: در شبکه‌های آب‌رسانی و تصفیه فاضلاب، شیر دروازه‌ای فولادی برای کنترل جریان و قطع و وصل خطوط لوله استفاده می‌شود.
• صنایع شیمیایی: در خطوط تولید و انتقال مواد شیمیایی، این شیرها برای قطع و وصل مواد به‌کار می‌روند.
• نیروگاه‌ها: در نیروگاه‌های برق برای کنترل جریان آب در سیستم‌های خنک‌کننده و دیگر خطوط استفاده می‌شود.

۵٫ مزایا و معایب شیر دروازه‌ای فولادی کلاس ۱۵۰

مزایا:

• مقاومت بالا در برابر فشار: این شیرها به دلیل ساختار فولادی خود در برابر فشار بالا مقاوم هستند.
• عملکرد ساده: شیر دروازه‌ای دارای ساختار ساده‌ای است که استفاده از آن را راحت می‌کند.
• طول عمر بالا: به دلیل جنس فولادی و مقاومت در برابر خوردگی، طول عمر شیرهای دروازه‌ای فولادی معمولاً طولانی است.

معایب:

• عدم کنترل دقیق جریان: این شیرها به‌طور معمول برای قطع و وصل جریان مناسب هستند و برای کنترل دقیق جریان نمی‌توانند استفاده شوند.
• سرعت پایین عملگر: در برخی از موارد، سرعت حرکت دروازه ممکن است کند باشد.

۶٫ نکات فنی و نگهداری

برای اطمینان از عملکرد صحیح و طول عمر بیشتر شیر دروازه‌ای فولادی کلاس ۱۵۰، باید به نکات فنی و نگهداری توجه کرد:

• بازرسی دوره‌ای: بررسی سلامت پکینگ‌ها و سیستم آب‌بندی برای جلوگیری از نشت آب یا گاز بسیار اهمیت دارد.
• تمیزکاری: تمیز نگه‌داشتن شیر از رسوب‌ها و آلودگی‌ها به عملکرد بهتر شیر کمک می‌کند.
• تست فشار: باید به‌طور دوره‌ای فشار شیر مورد آزمایش قرار گیرد تا از تحمل فشار تعیین‌شده اطمینان حاصل شود.

۷٫ نتیجه‌گیری

شیر دروازه‌ای فولادی کلاس ۱۵۰ یک انتخاب مناسب برای کاربردهای صنعتی با فشار متوسط است که نیاز به قطع و وصل جریان دارد. این شیرها به‌دلیل ساختار مقاوم و قابلیت تحمل فشار بالا در صنایع مختلف از جمله نفت و گاز، آب و فاضلاب و صنایع شیمیایی مورد استفاده قرار می‌گیرند. با توجه به مزایا و معایب آن‌ها، این شیرها برای شرایطی که نیاز به کنترل دقیق جریان نیست، انتخاب خوبی هستند. نگهداری مناسب و بررسی‌های دوره‌ای از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است تا عمر مفید شیر افزایش یابد و عملکرد آن بهینه باقی بماند.